پترونفت ، به نقل از شرکت ملی نفت ایران ، محسن خجسته‌مهر عصر روز (سه‌شنبه، چهارم بهمن‌ماه) در آیین تنفیذ نخستین قرارداد احیای چاه‌های کم‌بازده و غیرفعال شرکت ملی نفت ایران به شرکت‌های دانش‌بنیان در مرکز همایش‌های تخصصی شرکت ملی نفت ایران (باشگاه کوشک) با اشاره به پیچیدگی‌های فرآیند انتخاب چاه‌های کم‌بازده و غیرفعال برای اعطای قراردادهای آنها به شرکت‌های دانش‌بنیان گفت: نشست‌های توجیهی و فنی بسیاری برگزار کردیم تا اجرای این پروژه‌ها با قدرت هرچه بیشتر به شرکت‌ها واگذار شود.
وی از ممیزی و غربال ۷۰۰ حلقه چاه از میان ۶ هزار چاه کم‌بازده یا غیرفعال یاد کرد و افزود: تلاش کردیم چاه‌های آسان را برای عرضه انتخاب کنیم که منجر به دلسردی شرکت‌های دانش‌بنیان نشود.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران تصریح کرد: شورای اقتصاد نیز اجرای طرح احیای این چاه‌ها را با ارزش ۵۰۰ میلیون دلار تصویب کرد، پس از آن کار را به پارک نوآوری و فناوری نفت و گاز سپردیم تا دچار تشریفات مناقصات نشویم.
واگذاری ۵ چاه به هر شرکت دانش‌بنیان
خجسته‌مهر با بیان اینکه رویدادهای کسب و کار زیادی برای این موضوع برگزار شد، گفت: با مشورت و برنامه‌ریزی، ریسک چاه‌ها را ارزیابی و بر اساس ریسک بالا، متوسط و پایین شناسایی و بررسی کردیم و شرکت‌ها بر اساس توانمندی می‌توانند تا سقف پنج چاه را برای احیا برگزینند.
وی از تأکید مقام معظم رهبری برای استفاده از دانش‌بنیان‌ها در شرکت‌های بزرگ یاد و تشریح کرد: ایشان به‌ویژه درباره صنعت نفت و گاز تأکید داشتند و بر این اساس ما به درخواست ایشان لبیک گفتیم.
معاون وزیر نفت احیای چاه‌ها ازسوی شرکت‌های دانش‌بنیان را بزرگ‌ترین رویداد فناورانه دانست و افزود: خوشبختانه این مسیر به موفقیت منجر شد اما ما هنوز در ابتدای مسیر هستیم و تا رسیدن به مطلوب راه زیادی داریم و این مسیر همواره ادامه دارد.
خجسته‌مهر از جاری شدن فرهنگ به‌کارگیری شرکت‌های دانش‌بنیان با استفاده از این طرح یاد کرد و گفت: پیش از این عمده افراد معتقد بودند که این کار شدنی نیست و امروز همان‌ها پیشتاز در این موضوع هستند و باید بدانیم همیشه افراد ویژه خالق ایده هستند و پس از درک این موضوع باید با آن افراد همراهی کنیم.
دانش‌بنیان‌ها عامل هم‌افزایی صنعت نفت شدند
وی شرکت‌های دانش‌بنیان را عاملی برای هم‌افزایی در صنعت نفت دانست و افزود: ما برای اجرای چنین طرح‌هایی سخت‌افزار و مغزافزار داشتیم اما سازمان‌افزار نداشتیم و با حضور شرکت‌های دانش‌بنیان اکنون مجموعه‌های «تولید»، «امور حقوقی»، «امور مالی»، «عملیات و بهره‌برداری»، «پژوهش و فناوری» و «پارک نوآوری و فناوری» در کنار دانش‌بنیان‌ها هم‌افزایی می‌کنند.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با اشاره به اهمیت افزایش عمر چاه‌ها برای بهبود برداشت، گفت: گاهی هجوم گاز یا آب منجر به نازک شدن ستون نفت می‌شود و امکان برداشت را سلب می‌کند، این موضوع در کنار افت فشار یا کم بودن تراوایی یا تخلخل سنگ مخزن یا رسوب آسفالتی منجر به کاهش مقدار تولید نفت می‌شود.
خجسته‌مهر با بیان اینکه حل این مشکلات می‌تواند افزایش تولید را رقم بزند، تصریح کرد: وظیفه ما این است که مسائل چاه‌ها را به مسائل فناورانه تبدیل کنیم و در معرض شرکت‌ها قرار دهیم و نگاه ما به شرکت‌های دانش‌بنیان به‌عنوان مجریان کارهای ویژه است و کار متداول و معمولی را از آنها انتظار نداریم.
وی اجرای این کارها را بسیار پیچیده دانست و تشریح کرد :البته ابتدای کار بسیار زحمت دارد و شرکت‌های دانش‌بنیان باید صبوری زیادی داشته باشند و زحمت و کوشش زیادی به خرج دهند.
خجسته‌مهر در تشریح برنامه شرکت ملی نفت ایران برای افزایش تولید نفت تا هشت سال آینده گفت: ما طی هشت سال آینده قادر به تولید روزانه ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه نفت خواهیم بود که بخشی از آن مربوط به طرح‌های نگهداشت تولید است، در حالی که اکنون روزانه ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه تولید داریم، باید کارهایی را برای نیل به این هدف انجام دهیم که احیای چاه‌های کم‌بازده می‌تواند بخشی از آن باشد.
وی افزود: بخشی از برداشت از میدان‌های تازه و بخشی هم استفاده از روش‌های ازدیاد برداشت است، برای نمونه تولید روزانه حدود ۹۰۰ هزار بشکه نفت باید با استفاده از روش‌های ازدیاد برداشت محقق شود.
پایلوت فناورانه در شرکت ملی نفت آغاز شد
وی ازدیاد برداشت را از مواردی دانست که مقام معظم رهبری به عقب‌ماندگی در آن اشاره کردند و تشریح کرد: ایشان به‌طور مشخص به پایلوت‌های فناورانه در کشورهای همسایه اشاره داشتند و بخشی از طرح‌های ازدیاد برداشت ما نیز بر این موضوع استوار است.
معاون وزیر نفت تصریح کرد: در این باره تزریق آب به‌میدان اهواز بنگستان به‌شکل جارویی از سوی پژوهشگاه صنعت نفت آغاز شده که کار نوین و بزرگی است.
خجسته‌مهر از تآکید مقام معظم رهبری بر شرطی نشدن طرح‌ها یاد کرد و افزود: کارها نباید به موضوع‌هایی همچون برجام و تأمین مالی که اکنون تحقق‌پذیر نیست گره بخورد، اگرچه که در صورت تحقق آنها بی‌شک کار راحت‌تر می‌شود.
بررسی چالش‌ها با استفاده از تعریف زنجیره‌ها
وی با تشریح تعریف زنجیره در فرآیندها گفت: با تعریف حلقه‌های اکتشاف، حفاری، تولید، بهره‌برداری و فرآورش چالش‌ها را بررسی کردیم و به‌دنبال فناوری آن هستیم.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران نبود تجهیزات حفاری عمیق را از چالش‌های حلقه حفاری برشمرد و گفت: این تجهیزات را نمی‌توان خرید و از آنجا که منجر به پیشرفت ما می‌شود به‌سرعت جلو آن را می‌گیرند و این درحالی بود که تنها در مناطق نفت‌خیز جنوب ۱۶ چاه عمیق بسیار ارزشمند داریم.
خجسته‌مهر ادامه داد: خوشبختانه با تکیه بر توان داخلی حفاری را آغاز کردیم و اکنون با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان تأسیسات سرچاهی این چاه‌ها را نیز طراحی کردیم و پس از آزمون و بررسی اکنون در مرحله تولید تجاری هستند و تجهیز سرچاهی با فشار ۱۵ هزار پوند بر اینچ مربع (پام) هم ساخته شد و رشته تکمیلی آن یعنی ۱۰ هزار پام هم پس از ساخت در میدان‌های سپهر و جفیر به‌کار گرفته شده‌اند.
خجسته‌مهر درباره ساخت کمپرسورهای فشارافزایی پارس جنوبی نیز تصریح کرد: در حالی که شرکت‌های خارجیب از جمله توتال کار فشارافزایی را رها کردند و قطر نیز در حال مطالعه طرح برای خود است ما مطالعات را تکمیل کردیم و ساخت کمپرسور بخش خشکی ۸۴ درصد و کمپرسور بخش دریایی ۳۰ درصد پیشرفت داشته است و در حال انتخاب پیمانکار ئی‌پی‌سی (EPC) اجرای طرح هستیم و با اجرای آن تداوم تولید پایدار از پارس‌جنوبی در سال‌های آینده محقق می‌شود.
