رییس سازمان انرژی اتمی ایران در آیین افتتاح سامانه پرتودهی جنوب غرب کشور گفت: ایجاد ۱۲ قطب پرتودهی در کشور از برنامههای سازمان بود. امروز نخستین سامانه پرتودهی در شهر اهواز فعالیت خود را آغاز کرد. این سامانه قابلیت پرتودهی روزانه يکصد تُن محصولات کشاورزی را دارد که گام مهمی در بخش سلامت و امنیت غذایی به شمار میآید خوزستان با تولید ۱۸ میلیون تُن یکی از قطبهای و تولید مواد غذایی محصولات کشاورزی در کشور است. فعالیت این سامانه یک کار آغازین و سرمایهگذاری صورت گرفته، عاملی برای ترویج فرهنگ استفاده از فناوری پرتودهی است. فعالیت چنین مراکزی باید در سراسر کشور رواج پیدا کند.
معاون رییس جمهور در ادامه گفت: با راهاندازی این سامانه، ظرفیتی برای مراکز تحقیقاتی متعلق به وزارت جهاد کشاورزی و دانشگاهها ایجاد میشود. با استفاده از فناوری پرتودهی، آفات و باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی زدوده شده و انبارمانی افزایش مییابد. به این طریق علاوه بر کمک به معیشت خانواده و اقتصاد ملی، موانع بر سر راه صادرات محصولات غذایی و کشاورزی برطرف میشود. ظرفیت تولید محصولات کشاورزی کشور ۱۳۰ میلیون تُن است، از طرفی اینکه اعلام میشود، ۳۰ درصد محصولات کشاورزی به ضایعات تبدیل میشود، رقمی معادل ۳۹ میلیون تُن، یکی از راههای جلوگیری از ضایعات، پرتودهی است
اسلامی در پایان گفت: سامانهای که امروز به بهرهبرداری رسید برای پرتودهی محصولاتی نظیر غلات، حبوبات و دانههای روغنی کاربرد دارد و همچنین برای سایر محصولات دستگاههای مولد اشعه برای ارایه خدمات منطبق خواهند شد. پرتودهی نه تنها ضایعات را کاهش میدهد، بلکه زمنیه صادرات محصولات را فراهم میکند. پرتودهی هم آفات و سموم باقیمانده را از بین میبرد، هم مانع آفتپذيري دوباره میشود.
موالیزاده از نقش موثر راهاندازی این پروژه در ارتباط با بهبود محصولات کشاورزی گفت و افزود: دانش هستهای ایران روز به روز در حال توسعه است و توانستهایم با دست پرتوان دانشمندان هستهای و تاکید مقام معظم رهبری ( مدظلهالعالی) به پیشرفتهای ارزشمندی دست پیدا کنیم.
محمد راضی جلالی معاون اقتصادی استاندار خوزستان در آیین افتتاح این مرکز گفت:خوزستان با ۱۸ میلیون تُن بزرگترین تولیدکننده محصولات کشاورزی کشور است. ضرورت ایجاب میکند، همگام با تغییرات فناوری حرکت کند. خوزستان ظرفیت صادرات و کسب بازارهای بینالمللی را دارد.
وی در ادامه گفت: مطابق قوانین بینالمللی استفاده از آفتکشها و مواد شیمیایی ممنوع است. برای ماندگاری در بازارهای جهانی حرکت به سوی پرتودهی ضرورت دارد. مراکز پرتودهی میبایست در جای جای خوزستان به ویژه شمال خوزستان که یکی از قطبهای کشاورزی استان است، ایجاد شوند.
مرکز پرتو فرایند جنوب غرب کشور در زمینی به مساحت ۵۷۵۰ مترمربع ساخته شده و در این مرکز ۱۰۰ تن انواع محصولات کشاورزی نظیر غلات، حبوبات، گیاهان دارویی و برخی از محصولات خشکبار پرتودهی خواهند شد. چنين قابليتی برای اولین بار در کشور انجام میشود. جلوگیری از ضایعات و هدر رفت محصولات کشاورزی و مواد غذایی، کاهش آلودگیهای قارچی، انگلی و جمعیت حشرات ناقل آفات، پاکسازی میکروبی انواع محصولات غذایی، افزایش زمان ماندگاری میوه و مواد غذایی و نیاز نداشتن به سردخانه به دلیل کاهش بار میکروبی از جمله مزایای استفاده از پرتودهی مواد غذایی است.
ابراهیم متینسیرت