پترونفت به نقل از شبکه خبری صنعت نفت ایران؛ پس از حملات اخیر یمن در پاسخ به بمباران غزه توسط اسرائیل که ائتلاف تحت رهبری ایالات متحده را برای حملات نظامی علیه اهداف تحت کنترل شبه نظامیان برانگیخت، صنعت کشتیرانی جهانی در حال حاضر از مسیر اصلی تجاری که آسیا را به اروپا متصل می کند؛ اجتناب می کند.
این تنش ها، در حالی خطرات تهدید کننده کشتیرانی در دریای سرخ و منطقه باب المندب را تقویت کرده که حدود ۱۰ درصد از جریان نفت جهانی از طریق دریا از آن عبور می کند.
طبق اطلاعیه انجمن بین‌المللی مالکان نفتکشهای مستقل (اینترتانکو) – که تقریباً ۷۰ درصد نفتکشهای بین‌المللی نفت، مواد شیمیایی و گاز را شامل می‌شود – همه کشتی‌ها باید به خوبی از باب المندب دور باشند.
شرکت بزرگ کشتیرانی مرسک هفته گذشته اعلام کرد که وضعیت به طور مداوم در حال تغییر است و بسیار بی ثبات است و تمام اطلاعات موجود تایید می کند که خطرات امنیتی به طور قابل توجهی بالا هستند.
بیمکو «BIMCO»، سازمانی برای مالکان کشتی، اجاره دهندگان، کارگزاران کشتی و نمایندگان، به اعضای خود توصیه کرد از دریای سرخ اجتناب کنند و نیلز راسموسن، تحلیلگر ارشد کشتیرانی سازمان، گفت: اگر وضعیت تشدید شود، باید انتظار داشت که همه کشتی ها تا زمانی که گذرگاه ایمن بازیابی شود از دریای سرخ اجتناب کنند.
هزینه های حمل و نقل دریایی بعضا تا ۴ برابر افزایش یافته و حتی در مسیرهایی مانند شانگهای به ایران و یا از چین به ایران که ارتباطی با باب المندب ندارد هم افزایش بیش از ۲ برابر گزارش شده است
اهمیت منطقه جنوبی دریای سرخ چیست؟
دریای سرخ یکی از متراکم ترین کانال های کشتیرانی در جهان است. در جنوب دریای سرخ تنگه آبی باب المندب بین جیبوتی و یمن قرار دارد. این منطقه مورد هدف حوثی ها است وهر کشتی که از کانال سوئز عبور کند یا از اقیانوس هند باید از تنگه باب المندب و دریای سرخ عبور کند.
حدود ۱۲ درصد تجارت جهانی از دریای سرخ می گذرد که ۳۰ درصد از ترافیک جهانی کانتینر را شامل می شود.
سالانه میلیاردها دلار کالا و از دریای سرخ عبور می‌کند و این بدان معناست که آشفتگی کنونی می‌تواند بر قیمت‌های بنزین و سایر جنبه‌های تجارت جهانی تأثیر بگذارد.
چنانکه هزینه های حمل و نقل دریایی بعضا تا ۴ برابر افزایش یافته و حتی در مسیرهایی مانند شانگهای به ایران و یا از چین به ایران که ارتباطی با باب المندب ندارد هم افزایش بیش از ۲ برابر گزارش شده است.
تاثیر بر صنعت نفت چه قدر است؟
کانال سوئز، خط لوله SUMED و تنگه باب المندب مسیرهای استراتژیک برای حمل نفت و گاز طبیعی به اروپا و آمریکای شمالی هستند. بر اساس برآوردهای اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده، کل محموله های نفتی از این مسیرها حدود ۱۲ درصد کل نفت تجارت شده از طریق دریا در نیمه اول سال ۲۰۲۳ بوده است.
عملیات ۲۰۹ نفتکش – معادل ۴ درصد از ناوگان کشتیرانی نفت عامل – تحت تأثیر تشدید بحران دریای سرخ قرار گرفته است و مسیرها از کانال سوئز منحرف شدند و سرعت کشتیرانی کاهش یافته است.
شرکت تجارت کالا ترافیگورا گزارش داده است که حتی قبل از این حملات، ترافیک نفتکش‌ها و گاز بین ۱۵ تا ۲۰ درصد کاهش یافته بود.
ردیابی دیجیتالی کشتی‌ها در جمعه گذشته نشان داد که بسیاری از نفتکشهای حامل فرآورده‌های نفتی و مواد شیمیایی که به سمت تنگه باب المندب حرکت می‌کردند، در زمان حملات، سرعت خود را کاهش داده یا مسیر خود را تغییر دادند.
به طور کلی، کشتیرانی تجاری دارای حق آزادی عبور طولانی مدت است، به این معنی که کشتی ها همچنان از نظر قانونی مجاز به تردد هستند، اگرچه وضعیت بیمه برای چنین ترانزیتی مشخص نیست.
با این حال بعد از افزایش قیمت به بیش از ۸۱ دلار قیمت نفت با کاهش حدود ۴ دلار در محدوده ۷۷ دلار و ۲۰ سنت برای هر بشکه قیمت خورده است. که این بدان معنی است که وجود ذخایر نفتی مانند لنگر نقش ایفا کرده و نگرانی از تاخیر در تحویل نفت به دلیل طولانی شدن مسیرهای حمل و نقل خیلی جدی نیست.
مسافت اضافی در مسیرها باعث افزایش هزینه و طولانی شدن زمان تحویل برای شرکت ها می شود و به این ترتیب این هزینه اضافی به مصرف کنندگان منتقل می شود
باب المندب
زنجیره تامین جهانی و تاثیر آن بر مصرف کنندگان
بحران دریای سرخ تنها به نفت مربوط نمی شود، زیرا کشتی های کانتینری انواع کالاهای مصرفی از جمله تلویزیون، پوشاک و تجهیزات ورزشی و مواد اولیه تولید را حمل می کنند.
زنجیره های تامین جهانی با اختلال شدید روبرو هستند زیرا شرکت های بزرگ کشتیرانی مسیرهای خود را از دریای سرخ به مسیرهای طولانی تر در اطراف آفریقا و سپس به سمت غرب مدیترانه تغییر می دهند.
بنابراین، ممکن است تاخیری در ورود محصولات به فروشگاه‌ها وجود داشته باشد، زیرا برای مثال، “IKEA” و “Next” در بریتانیا هشدار داده‌اند که در صورت ادامه وقفه در حمل و نقل عرضه محصولات به تاخیر بیفتد و “تسلا” نیز تولید خود را در تنها کارخانه اروپایی خود به دلیل اختلال در تامین مواد اولیه؛ متوقف کرد.
مسافت اضافی در مسیرها باعث افزایش هزینه و طولانی شدن زمان تحویل برای شرکت ها می شود و به این ترتیب این هزینه اضافی به مصرف کنندگان منتقل می شود.
اگر دریای سرخ برای چندین ماه به روی ترافیک تجاری بسته بماند، نرخ بالاتر حمل و نقل می تواند تا پایان سال ۲۰۲۴؛ ۰.۷ درصد به نرخ تورم سالانه قیمت مصرف کننده اضافه کند
هزینه های حمل و نقل
هزینه حمل و نقل کالا در دریای سرخ از زمان آغاز حملات حوثی ها در اواخر نوامبر افزایش یافته است و تورم جهانی را تهدید می کند. با تشدید بحران، نرخ جهانی حمل و نقل کانتینری و نرخ حمل و نقل دریایی در مسیرهای اصلی همچنان در حال افزایش است.
بر اساس شاخص جهانی کانتینر Drury – که نرخ حمل و نقل کانتینری را در هشت مسیر اصلی به و از ایالات متحده، اروپا و آسیا دنبال می کند – هزینه حمل کانتینر ۴۰ فوتی در هفته گذشته حدود ۱۵ درصد افزایش یافت و به ۳۰۷۲ دلار رسیده است و شاخص ترکیبی در مقایسه با زمان مشابه سال قبل میلادی، ۴۴ درصد افزایش یافته است. این بالاترین قیمت برای حمل و نقل کانتینری از اکتبر ۲۰۲۲ است و بیش از دو برابر سطوح قبل از همه گیری کرونا است.
شرکت مشاوره آکسفورد اکونومیکس هفته گذشته – قبل از حملات تحت رهبری ایالات متحده – پیش بینی کرد که اگر دریای سرخ برای چندین ماه به روی ترافیک تجاری بسته بماند، نرخ بالاتر حمل و نقل می تواند تا پایان سال ۲۰۲۴؛ ۰.۷ درصد به نرخ تورم سالانه قیمت مصرف کننده اضافه کند.
شرکت‌های جهانی پست و تحویل کالا نیز می‌گویند که هزینه‌ها سر به فلک کشیده و نرخ حمل‌ونقل دریایی برای یک کانتینر ۴۰ فوتی به طور مثال از شانگهای به بریتانیا بیش از ۴ برابر افزایش یافته بود.
شبکه خبری سی‌ان‌بی‌سی نیز چندی پی در گزارشی هشدار داده بود که شرکت‌های جهانی پست و تحویل کالا با افزایش قیمت‌های حمل‌ونقل دریایی و هوایی و همچنین سرگردانی کشتی‌های باری و عدم عبور آن‌ها از دریای سرخ دچار ضرر وزیان‌های شدیدی شده‌اند.
این شبکه به نقل از کارشناسان این صنعت تصریح کرد ه بود که این شرایط زنجیره‌های تأمین جهانی را تهدید می‌کند؛ زنجیره‌هایی که پس از سه سال پرتلاطم ناشی از فشارهای تورمی و تاخیرهای طولانی تحویل کالا در دوران کرونا، در حال حاضر با مشکل بزرگی مواجه هستند.
طبق گزارش ها، نرخ تحویل با کامیون در خاورمیانه نیز تجربه افزایش بیش از دو برابری را داشته است.
آلن بائر، مدیرعامل شرکت خدمات حمل و نقل اواِل آمریکا OL USA به سی‌ان‌بی‌سی گفته بود: در طول دوران کرونا، به دلیل تأثیری که این بیماری همه‌گیر بر زنجیره تأمین جهانی داشت، قیمت‌های حمل و نقل آهسته‌تر افزایش یافت.
وی گفته بود: آنچه ما در اینجا تجربه می‌کنیم رویدادی (ناگهان) مانند کلید برق است که در آن کشتی‌ها در شرایط واقعی به جای دیگری هدایت می‌شوند.
بائر در ادامه تصریح کرد که در برخی از خطوط تجاری، نرخ حمل و نقل بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ درصد افزایش یافته است و “به نظر نمی‌رسد که این امر کاملاً ناشی از تغییرات عرضه و تقاضا باشد. ”
بر اساس گزارش قبلی شبکه سی‌ان‌بی‌سی، بزرگترین خط کشتیرانی جهان یعنی شرکت ام‌اس‌سی MSC، اولین شرکتی بود که نرخ حمل و نقل خود را از مبدأ هند ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش داد.
Drewry پیش‌بینی می‌کند که نرخ‌های نقدی شرق به غرب در هفته‌های آینده به دلیل وضعیت دریای سرخ/سوئز همچنان افزایش یابد
آخرین وضعیت حمل و نقل چگونه است؟
شاخص جهانی کانتینر Drewry در هفته ای که گذشت با ۱۵ درصد افزایش به ۳۰۷۲ دلار در هر کانتینر ۴۰ فوتی رسیده است که در مقایسه با هفته مشابه سال گذشته ۴۴ درصد افزایش یافته است.
آخرین شاخص ترکیبی Drewry WCI با ۳۰۷۲ دلار به ازای هر کانتینر ۴۰ فوتی بالاترین میزان از اکتبر ۲۰۲۲ است و ۱۱۶ درصد بیشتر از میانگین نرخ ۱۴۲۰ دلاری سال ۲۰۱۹ (پیش از همه گیری کرونا) است.
میانگین شاخص ترکیبی برای سال تا به امروز ۲۸۷۱ دلار به ازای هر کانتینر ۴۰ فوتی است که ۱۹۶ دلار بالاتر از میانگین نرخ ۲۶۷۵ دلاری ۱۰ ساله است (که در دوره استثنایی کووید ۲۰۲۰-۲۲ افزایش یافته بود.)
نرخ حمل و نقل شانگهای به جنوا با ۲۵ درصد افزایش به ۵۲۱۳ دلار در هر فیو رسید. به دنبال آن نرخ ها در شانگهای تا روتردام با ۲۳ درصد افزایش به ۴۴۰۶ دلار در هر کانینر ۴۰ فوتی رسید. به همین ترتیب، نرخ ها در روتردام به شانگهای با ۱۹ درصد افزایش به ۶۵۲ دلار در هر کانتینر ۴۰ فوتی رسید. به طور مشابه، نرخ ها در شانگهای به نیویورک با ۸ درصد افزایش به ۴۱۷۰ دلار در هر فیو رسید. همچنین، نرخ ها در شانگهای به لس آنجلس با ۲ درصد افزایش به ۲۷۹۰ دلار در هر جعبه ۴۰ فوتی رسید. اما نرخ های نیویورک به روتردام و روتردام به نیویورک به ترتیب با ۱ درصد افزایش به ۵۹۹ دلار و ۱۵۱۳ دلار در هر کانینر ۴۰ فوتی رسید. برعکس، نرخ‌های لس‌آنجلس به شانگهای با ۱ درصد کاهش به ۷۶۶ دلار در هر جعبه ۴۰ فوتی رسید.
