موزههای هفتگانه صنعت نفت در شهرهای سبزوار، مسجدسلیمان، آبادان (دو موزه)، تهران، کرمان و محمودآباد در ایام نوروز میزبان حدود ۲۳ هزار بازدیدکننده بودند که در هریک از این موزهها بخشی از تاریخ این صنعت ۱۱۵ ساله به نمایش درآمده و شگفتی بازدیدکنندگان را به همراه داشته است.
بر پایه این گزارش، در ادامه موزههای هفتگانه صنعت نفت بهصورت مختصر معرفی شدهاند.
چاه شماره یک مسجدسلیمان
فوران نفت از فراز دکل چاه شماره یک در میدان نفتون (سال ۱۲۸۷)، شهری که بعدها مسجدسلیمان نام گرفت، آغاز عصر نفت در ایران و خارمیانه بود، از این رو فضای بازسازی موجود در محوطه قدیمی این چاه میراث صنعتی مهم و ارزشمند ایران و جهان به شمار میآید.
صنعت پخش سبزوار
نخستین موزه صنعت نفت ایران (پیش از تشکیل مدیریت مرکز اسناد و موزههای صنعت نفت) صنعت پخش سبزوار است که در سالهای میانی دهه ۱۳۸۰ در این شهرستان راهاندازی شد. این موزه که جایگاه پخش بنزین و فرآوردههای نفتی بود، ابتدا با عنوان ساختمان شرکت ملی نفت انگلیس و ایران شناخته میشد که پس از ملی شدن صنعت نفت در سال ۱۳۲۹ به ساختمان شرکت ملی نفت ایران تغییر نام داد.
بنزینخانه آبادان
جایگاه سوخت آبادان به استناد بعضی سوابق بهعنوان نخستین جایگاه سوخت در ایران در سال ۱۳۰۶ شمسی ( ۱۹۲۷ میلادی) در مرکز شهر آبادان احداث شد. این مکان ابتدا برای توزیع و فروش نفت سفید مورد استفاده قرار میگرفت و حلبهای پرشده از مواد نفتی در آن به فروش میرسید. موزه بنزینخانه آبادان نخسین موزه از طرح موزههای صنعت نفت است که در سال ۱۳۹۵ گشایش یافت.
کارآموزان آبادان
«موزه کارآموزان آبادان» دومین موزه از طرح موزههای صنعت نفت، در محل آموزشگاه حرفهای آبادان، سال ۱۳۹۷ گشایش یافته است. آموزشگاه حرفهای آبادان در سال ۱۳۱۲خورشیدی (۱۹۳۳ میلادی) تأسیس شد و ساختمان این آموزشگاه پس از مرمت و بازسازی و بازیابی اسناد مربوط به آن، در معرض بازدید عموم قرار گرفته است.
دروازه دولت تهران
جایگاه سوخت شماره ۶ یا همان پمپ بنزین دروازه دولت تهران در سالهای پایانی دهه ۱۳۱۰ هجری شمسی مقارن با دوره پهلوی اول، از سوی شرکت نفت انگلیس و ایران برای توزیع فرآوردههای نفتی همچون نفت سفید، بنزین و امشی احداث شد. این جایگاه سال ۱۳۹۸ بهعنوان یکی از موزههای صنعت نفت فعالیتش را آغاز کرد.
نفتسوزهای کرمان
موزه نفتسوزهای کرمان پنجمین موزه از موزههای صنعت نفت و نخستین موزه صنعتی و اجتماعی کشور بهشمار میرود که در عمارت کنسولگری قدیمی انگلیس راهاندازی شد و سال ۱۳۹۹ با عنوان موزه نفتسوزها مورد بهرهبرداری رسمی قرار گرفت. این عمارت از سوی سیدابوالحسنخان بیگی (حاکم وقت کرمان در دوره زندیه) ساخته شد و در دوران پس از زندیه سالها مقر مأموران انگلیس در شرق ایران و از جمله مقر فرماندهی پلیس جنوب ایران بود.
موزه میراث صنعت نفت محمودآباد
این موزه بهعنوان هفتمین موزه صنعت نفت در سال ۱۴۰۲ به صورت رسمی گشایش یافت. در موزه میراث صنعت نفت محمودآباد اسناد در هشت بخش اکتشاف، قراردادهای تاریخی نفت، کمکهای اجتماعی شرکت ملی نفت ایران، دفاع مقدس، اسناد کارگری آبادان، کارمندی آبادان، اسناد مالکیت موزههای دایر شده نفت و اسناد موقعیتهای نفتی ثبتشده در فهرست آثار ملی در معرض دید علاقهمندان قرار گرفته است.