پترونفت، عرضه گواهی سپرده کالایی می‌تواند گشایشی در زمینه فروش نفت در کشورمان باشد. این طرح به حضور فعالان بخش خصوصی شامل صاحبان پالایشگاه‌های کوچک، صندوق‌های سرمایه‌گذاری و نهادهای مالی در عرصه خرید و فروش نفت منجر می‌شود.
حتی کسانی که امکان برداشت نفت و صادرات آن را دارند و می‌توانند به تأمین مالی خرید و فروش نفت بپردازند و در این حوزه فعال شوند. به این معنا که در قالب قراردادهای خارج از بورس می‌توانند منابع مالی لازم را در اختیار تریدرهای نفتی که دارنده منابع لجستیکی هستند، قرار دهند و به صادرات نفت کمک کنند و بنابراین گواهی سپرده کالایی می‌تواند ابزار خوبی در این زمینه باشد.
متنوع سازی روش‌های فروش نفت همواره موضوع مهمی برای سیاست‌گذاران بوده است و گواهی سپرده کالایی می‌تواند اقدام موثری در این ارتباط باشد.
گواهی مورد بحث یک ابزار فروش نفت به شمار می‌رود و دارندگان این گواهی مالک یک بشکه نفت می‌شوند.
به گفته کارشناسان، اهداف مهم طرح، گسترش بازارهای صادراتی و ورود به حوزه قیمت‌گذاری است. اگر بتوانیم یک بورس نفتی شفاف با حجم معاملات و نقدشوندگی بالا ایجاد کنیم و به مرور زمان، مرجع قیمتی و مبنای قیمت‌گذاری نفت صادراتی‌مان از این محل باشد، قدم مثبت و رو به جلویی برداشته‌ایم.
«حمید بهزادی بخش» کارشناس اقتصادی در ارتباط با مزیت‌های گواهی سپرده کالایی نفتی گفت: مطمئناً این سیاست می‌تواند برای شرکت‌های سبدگردان و صندوق‌های سرمایه‌گذاری مفید باشد. همان‌طور که قبلاً در زمینه طلا تجربه کردیم و گواهی سپرده کالایی کمک‌کننده بود، در ارتباط با نفت نیز این سیاست کارایی خواهد داشت.
وی افزود: سرمایه‌گذارانی که می‌توانند منابع خود را به نفت تخصیص دهند، از نوسانات آن منتفع خواهند شد. در طرف مقابل، شرکت نفت نیز می‌تواند از این ابزار در راستای فروش نفت بهره ببرد. همچنین امکان ایجاد ابزار فیوچر نیز بر روی آن وجود دارد که مثبت ارزیابی می‌شود. در حال حاضر، ۱۰ برابر نفت تولیدی در جهان در قالب ابزارهای مختلف در بازار معامله می‌شود. گواهی سپرده کالایی نفتی نیز ابزار جدیدی در کشورمان محسوب می‌شود و می‌تواند مفید باشد.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد: بهتر است در سیاست مورد بحث اجازه ابزارهای مشتقی فیوچر را هم بدهیم. قبلاً ما اوراق سلف نفتی را داشتیم که تجربه موفقی نبود؛ زیرا وزارت نفت فقط پتروشیمی‌ها و پالایشگاه‌ها را به عنوان خریداران مدنظر داشت. در گواهی سپرده کالایی باید از ابزارهای مشتقه استفاده کنیم تا نتیجه بهتری حاصل شود.
بهزادی بخش بیان کرد: در حال حاضر، گواهی طلا برای وثیقه مورد استفاده قرار می‌گیرد و گواهی نفتی نیز اگر بانک‌ها قبول کنند می‌تواند این ویژگی را داشته باشد و نوعی اعتبارسازی صورت بگیرد.
وی خاطرنشان کرد: اینکه قرار است در ۱۸ ماهه اول از صاحبان گواهی‌ها هزینه انبارداری اخذ نشود، نکته مثبتی است و بهتر است به طور کلی هزینه انبارداری نداشته باشیم. در مورد تسویه‌ها که گفته شده است به صورت ریالی و با بهای روز ارز است، باید مشخص شود که ارز مبنا کدام است. با همان نرخی که گواهی‌ها فروخته می‌شود، با همان نرخ هم باید تسویه‌ها صورت بگیرد. هر چقدر ابعاد طرح روشن‌تر شود، سرمایه‌گذاران در فضای شفاف‌تری می‌توانند به سرمایه‌گذاری بپردازند و احتمالاً استقبال بیشتری از طرح صورت می‌گیرد.
این کارشناس اقتصادی گفت: گواهی سپرده کالایی نفتی یک ابزار سرمایه‌گذاری است و کسانی که می‌خواهند از نوسانات قیمت نفت سود ببرند می‌توانند در آن شرکت کنند. این سیاست یک طرح مفید است و به وزارت نفت در راستای تأمین مالی‌اش کمک می‌کند. همچنین مزایایی نظیر امکان وثیقه سازی این اوراق و همچنین ورود بخش خصوصی به تجارت نفت کشور از دیگر مزایای مهم این روش جدید و موثر در خنثی سازی تحریم‌های تجارت نفت است.
