چندی پیش دکتر لواسانی مدیرعامل پتروشيمي پردیس راهحل جبران ناترازی گاز را واردات دانست و افزود: ناترازی گاز خوراک اصلی پتروشیمیها باعث شده، بخشی از تولید و به تبع آن درآمد و سودآوری از دست برود. ادامهی چنین روندی میتواند به از دست رفتن بخشی از تولید برنامهریزی شده و در ادامه خالی ماندن ظرفیت نصبی شود.
لواسانی واردات گاز از ترکمنستان را راهحل کارساز جبران ناترازی دانست و ادامه داد: همین امروز ترکمنستان در قراردادی دو ساله و به صورت سوآپ گاز را به نرخ ۱۴ سنت (با تحویل )به روسیه صادر میکند. قراداد مشابهی با مدت زمان ۵ سال با چین و با نرخ ۱۲ ( تحویل در محل) دارد. میانگین قیمت تمام شدهی کشورمان ۱۴ سنت است، این یعنی واردات گاز از ترکمنستان مقرون به صرفه است و تفاوت چندانی با قیمت جهانی نداریم. البته این نکته را باید یادآور شد که واردات گاز در مدت زمان بروز ناترازی باشد. مدت زمانی که در سالهای گذشته بین ۷۰ تا ۹۰ روز بود.
مدیرعامل پتروشيمي پردیس اشارهای هم به نحوهی تحویل گاز وارداتی داشت و توضیح داد: اگر قیمت ۱۲ سنت با تحویل در محل را در نظر بگیرم، میتوان گاز وارداتی را در شمال کشور تحویل گرفت و به منظور استفاده پتروشيميها به جنوب انتقال داد. ادامهی چنین روندی یعنی اعمال محدودیتهای گاز به پتروشيميها یعنی کاهش تولید، درآمد و سودآوری. برای مثال پتروشيمي پردیس سودآورترين شرکت در میان پتروشیمیها با ۵۳.۸ درصد سودآوری دارد، به دلیل ناترازی گاز مبلغی بین ۴ الی ۶ هزار میلیارد تومان سود از دست میدهیم.
در چنین شرایطی و به دنبال اظهارنظر مدیرعامل پتروشيمي پردیس، محسن پاکنژاد وزیر نفت از مذاکرات با ترکمنستان به منظور واردات گاز خبر داد و گفت: ایران بدهی بابت گاز به ترکمنستان ندارد و مذاکرات برای واردات گاز و جبران ناترازی آغاز شده است. مدیریت سوخت زمستانی برای منازل و مراکز صنعتی خواهیم داشت. گاهی تا ۸۰ درصد سوخت در بخش خانگی مصرف می شود، ولی تلاش می کنیم تا حد ممکن بخشهای دیگر دچار مشکل نشوند و بخش صنعت با حداقل چالش مواجه شود.
گفتی است؛ سهم کشور ترکمنستان، ۹.۳ درصد ذخایر جهانی می باشد و به عنوان چهارمین کشور دارنده ذخایر گازی جهان است. موسسه BMI در گزارشی که در فصل سوم سال ۲۰۱۵، منتشر نموده، پیشبینی کرده است که تولید گاز ترکمنستان در سال ۲۰۱۸ به ۹۵.۹ میلیارد مترمکعب و درسال ۲۰۲۴ به ۱۲۲.۳ میلیارد متر مکعب افزایش یابد. شایان ذکر است ایران نیز از طریق دو خط لوله در سال ۹۳ به طور متوسط روزانه ۲۰ میلیون مترمکعب گاز از این کشور جهت تامین گاز مورد نیاز استان های شمال و شمال شرقی کشور وارد کرده است.
ابراهیم متینسیرت